Lễ đón nhận Bằng xếp hạng Di tích Lịch sử - Văn hóa cấp Quốc gia đối với Từ đường Thủy tổ Trần Vu đã được dòng họ Trần ở huyện Hải Hậu tổ chức trang trọng với sự chứng kiến của lãnh đạo Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh Nam Định; Huyện ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân huyện Hải Hậu cùng đông đảo con cháu dòng họ Trần Thủy tổ Quần Anh trên khắp mọi miền Tổ quốc.

Từ đường Thủy tổ Trần Vu tại xã Hải Trung (huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định)

Ngược dòng thời gian 500 năm về trước, vùng đất huyện Hải Hậu ngày nay còn là bãi bồi, lạch lác. Phía Đông là cồn, phía Tây là núi, phía Bắc là sông lớn, phía Nam là biển sâu.

Theo gia phả họ Trần truyền lại, vào thế kỷ thứ XIII, ông Trần Vu ở Tức Mặc, Nam Định thuộc ngành cả, có quan hệ họ hàng gần với Vua Trần. Do loạn Hồ Quý Ly nên ông phải di cư về Tương Đông, huyện Tây Chân, Phủ Thiên Trường (nay là xã Nam Thanh, huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định).

Đến thời nhà Lê, năm 1463, ông Trần Vu được Vua Lê phong là Dinh Điền Phó sở xứ. Với tầm nhìn xa, 4 ông: Trần Vu, Vũ Chi, Hoàng Gia, Phạm Cập đã xin triều đình được tập hợp con cháu, chiêu mộ nhân dân các nơi tổ chức khai cơ mở đất tại vùng đất Quần Cường, sau đổi tên thành Quần Anh, rồi Quần Phương, nay là huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định.

Lễ rước Bằng xếp hạng Di tích Lịch sử - Văn hóa cấp Quốc gia đối với Từ đường Thủy tổ Trần Vu

Quá trình khai cơ mở đất diễn ra trong 80 năm. Dưới sự chỉ đạo của các ông, nhân dân đã đắp được 6 con đê. Từ bãi bồi lạch lác hoang vu trở thành Quần Cường ấp. Đến năm Hồng Thuận thứ 3 thời Vua Lê Tương Dực, Quần Cường ấp được phê chuẩn thành xã Quần Anh. Bốn ông Trần Vu, Vũ Chi, Hoàng Gia, Phạm Cập được nhân dân địa phương suy tôn là “Tứ tổ khai cơ”.

Năm 1804, Quần Anh được nhà Nguyễn chia thành 3 xã: Quần Anh Thượng, Quần Anh Trung và Quần Anh Hạ. Đến năm 1827, thành lập tổng Quần Anh. Đến năm 1887, tổng Quần Anh đổi thành tổng Quần Phương.

Nhớ ơn các bậc tiền nhân có công khai khẩn đất đai, lập ấp, nhân dân đã lập đền thờ 4 ông. Ông Trần Vu được tôn là Thủy tổ của họ Trần Vu ở đất Hải Hậu ngày nay.

Đoàn Đại biểu Hội đồng họ Trần Việt Nam tham dự Lễ đón nhận Bằng xếp hạng Di tích Lịch sử - Văn hóa cấp Quốc gia đối với Từ đường Thủy tổ Trần Vu

Ngày 18/3 năm Đinh Tỵ (1917) niên hiệu Vua Khải Định thứ hai, ông Trần Vu được Vua sắc phong là Dực Bảo Trung Hưng linh phù tôn thần.

Ngày 25/7 năm Giáp Tý (1927) niên hiệu Vua Khải Định thứ chín, ông được gia tặng là Quang Ý Trung đẳng thần.

Năm 1862, triều đình ban tặng xã Quần Anh Trung biển vàng “Mỹ tục khả phong”. Năm 1867, lại ban tặng xã Quần Anh Thượng biển vàng “Thiện tục khả phong”.

Nối tiếp sự nghiệp của Thủy tổ Trần Vu, dòng họ Trần ở nơi đây đã có nhiều đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và phát triển tổng Quần Anh. Toàn dòng họ đã có 17 người đỗ đạt từ tú tài trở lên.

Cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX, cử nhân Trần Văn Gia nguyên là quan Ngự sử An tĩnh đạo đã đứng ra tập hợp các môn sinh và những người có nghĩa khí tham gia phong trào Cần Vương.

Trong kháng chiến chống Pháp, cụ Trần Văn Chử, nguyên là Ủy viên Ban Thường vụ Huyện ủy Hải Hậu được cấp trên cử về tuyên truyền, giác ngộ cho nhân dân xây dựng lực lượng vũ trang ở địa phương. Bị thực dân Pháp bắt, tra tấn dã man nhưng cụ vẫn trung thành với cách mạng và anh dũng hy sinh. Cụ được Nhà nước truy tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân...

Ông Đỗ Hải Điền, Chủ tịch UBND huyện Hải Hậu thừa ủy quyền của Bộ trưởng Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch trao Bằng xếp hạng Di tích Lịch sử - Văn hóa cấp Quốc gia đối với Từ đường Thủy tổ Trần Vu cho lãnh đạo xã Hải Trung và Ban Trị sự Từ đường Thủy tổ Trần Vu

Tại Lễ đón nhận Bằng xếp hạng Di tích Lịch sử - Văn hóa cấp Quốc gia cho Từ đường Thủy tổ Trần Vu tại xã Hải Trung, huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định, ông Nguyễn Ngọc Toản, Chủ tịch UBND xã Hải Trung cho biết, phát huy truyền thống của dòng họ và các bậc tiền nhân, các thế hệ hậu duệ con cháu dòng họ Trần Vu ở Hải Hậu đã tham gia lực lượng vũ trang, chiến đấu ở khắp các chiến trường trong các cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ và làm nhiệm vụ quốc tế. Nhiều người con họ Trần nơi đây đã được Nhà nước tôn vinh những danh hiệu cao quý: 02 người được phong tặng Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân; 23 người được phong Bà mẹ Việt Nam anh hùng; 215 người được công nhận là liệt sĩ qua các thời kỳ.

Trung tướng, PGS, TS. Trần Đình Nhã, Chủ tịch Hội đồng họ Trần Việt Nam tặng hoa chúc mừng Ban Trị sự Từ đường Thủy tổ Trần Vu và Hội đồng họ Trần tại huyện Hải Hậu.

Ông Trần Nghĩa, Trưởng ban Trị sự Từ đường Thủy tổ Trần Vu cho biết: Hơn 5 thế kỷ qua, mồ hôi, xương máu của các thế hệ đi trước đã đổ xuống, để trên mảnh đất này diễn ra biết bao sự kiện lịch sử: chiến thắng thiên tai, chống thù trong giặc ngoài, khai khẩn đất đai, xây dựng kỷ cương làng xã, mở trường dạy học, dựng nghiệp võ công…

Vì vậy, tự hào với truyền thống “Hào khí Đông A muôn đời tỏa sáng”, các thế hệ con cháu họ Trần ở huyện Hải Hậu hôm nay quyết tâm đoàn kết, không ngừng nỗ lực phấn đấu để chung tay, góp sức xây dựng Hải Hậu ngày càng giàu đẹp, văn minh, sớm trở thành huyện nông thôn mới kiểu mẫu của tỉnh Nam Định nói riêng, cả nước nói chung./.